Wat een fijn cadeau: een uur extra door het ingaan van de wintertijd. Dat ik zes maanden geleden een uur in heb moeten leveren, ben ik even vergeten.
Ik pleit voor elke dag een extra uur. Er is altijd zoveel te doen dat ik moeite heb met naar bed gaan. Als ik daar dan eenmaal lig en mijn vermoeide leden voel, denk ik: waarom nu pas?
Dankzij de wintertijd is het ’s ochtends vroeger licht en ’s avonds eerder donker. Heerlijk: gordijnen dicht, de wereld de wereld laten en lekker binnen bezig zijn.
Wintertijd is eigenlijk de ‘gewone’ tijd, dat wil zeggen dat om twaalf uur ‘s middags de zon het hoogst aan de hemel staat. Dus we kunnen beter van standaardtijd spreken.
Het idee achter een zomer- en wintertijd is simpel. Dankzij de zomertijd kunnen we het daglicht optimaal benutten. Vroeger was het argument om te besparen op energie, tegenwoordig om na je werkdag nog actief te zijn voor het donker wordt.
De Amerikaanse wetenschapper Benjamin Franklin bracht in 1784 als eerste het idee van zomertijd onder de aandacht. Hij vond het verspilling als de mensen nog op één oor lagen als de zon al op was. in 1895 stelde de Nieuw-Zeelandse entomoloog George Hudson voor om de klok in de zomer twee uur vooruit te zetten. Zo zou er na de werkdag meer tijd overblijven om op insecten te jagen.
In 1916 waren de Duitsers de eerste die de zomertijd invoerden: door de Eerste Wereldoorlog was er een gebrek aan grondstoffen. De Duitsers konden zo het daglicht maximaal benutten voor hun oorlogsvoering, en kosten en kolengebruik drukken. Nederland deed mee met de zomertijd. In 1946 werd het weer afgeschaft tot aan 1977.
Intussen ligt de zomertijd onder vuur.
De voordelen van energiebesparing lijken veel geringer te zijn dan verwacht. Zo moet nu in de zomer ’s morgens het licht aan en zijn energieverslindende airco’s langer actief.
Er zijn ook verontrustende lichamelijke gevolgen. De eerste is het slaaptekort dat mensen oplopen. Dat schaadt ons immuunsysteem en vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Sommige studies wijzen op een toename van hartaanvallen die samenvalt met het vooruitzetten van de klok, tegenover een lichte afname bij het terugzetten van de tijd.
Ook onze huisdieren hebben er last van. Als het baasje van slag is – en veel mensen schijnen dat te zijn door het verzetten van de klok – is ook het dier van slag. Dieren floreren bij regelmaat en ineens moeten ze op een ander tijdstip wandelen en eten. Het is ook nadelig voor wilde dieren. Aan het begin van de wintertijd vinden er meer aanrijdingen plaats met overstekend wild.
En wat doet onze regering? Die bestudeert het probleem al sinds 2018 en wacht op de beslissing van de buurlanden. Hoe daadkrachtig. Als alle landen dat doen, kunnen we op Sint Juttemis wachten voor er een beslissing valt.
Intussen geniet ik van mijn extra uur en de rustige avonden.