Als kind las burgemeester Derk Alssema veel. Hij verzamelde de boeken van de Kameleon en zijn vader raadde hem de stripboeken over piloot en ruimtevaarder Dan Cooper aan. In zijn scholieren- en studententijd kwam hij minder aan lezen toe, maar daarna begon hij weer.

In het kader van de Boekenweek interviewde Weekblad Gilze & Rijen de burgemeester over zijn favoriete boek: ’Moedervlekken’.

Door Marlene Lunter

“Als je hard werkt, moet je ook ‘hard’ ontspannen om in balans te blijven. Omdat ik als burgemeester veel lees, heb ik na een werkdag behoefte aan beweging. Ik ga kickboksen, wandelen of hardlopen met de hond. Het lezen van romans doe ik nu vooral in de zomervakantie.” Toch zei de burgemeester volmondig ‘ja’ op de vraag om over zijn favoriete boek te vertellen.

Moedervlekken

In de tijd dat hij wethouder was in Goes ontdekte hij Arnon Grunberg. De verkoopster van ’boekhandel De koperen Tuin’ maakte hem attent op zijn boeken. “Zij vond zijn werk echt iets voor mij.” Sindsdien koopt hij altijd blind wat er van Grunberg verschijnt. Uit die stapel koos Alssema ‘Moedervlekken’, een roman uit 2016. Het is gesigneerd door de grote meester zelf. “Daar heeft diezelfde boekhandelaarster voor gezorgd.”

Bizar en verrassend

“Grunberg trekt je door zijn stijl het boek in. Als ik in die flow zit, bestaat de tijd niet meer. Door ‘Moedervlekken’ vergeet je even de werkelijkheid van alledag. Het is een bizar verhaal. Soms zat ik te knipperen met mijn ogen: staat dat er echt?”

Hoofdpersoon is psychiater Otto Kadoke. “Het is interessant hoe Grunberg de ontwikkeling van zijn personages beschrijft. Dat doet hij met ogenschijnlijk doodnormale gebeurtenissen. Hij voorziet ze van een onderlaag waardoor zo’n gebeurtenis diepte en betekenis krijgt. Omdat Kadokes oude moeder zorg nodig heeft, heeft hij twee Nepalese dames ingehuurd die illegaal in Nederland verblijven. Als hij met één van de dames in conflict komt – de kwestie laat ik even in het midden – vertrekken ze allebei. Samen met een nieuwe verzorgster doucht hij zijn moeder. De verzorgster - en de lezer - komen dan tot een verrassende ontdekking. Je bent dan al op een kwart van het boek. Dat totaal onverwachte spreekt me aan.”

Humor

“Wat ik ook mooi vind: de subtiele manier waarop Grunberg gevoelige maatschappelijk thema’s invoegt, zonder te oordelen. Hij zet je aan het denken.” In dit boek gaat het over slavernij en over mensen die illegaal in ons land verblijven, over travestie, over rouwverwerking en zelfmoordgedachten, over het werk van een psychiater en vooroordelen over psychiatrische patiënten. “Allemaal zware thema’s. Dankzij de droge humor, is het toch geen zwart boek.”

Als burgemeester moet je toestemming geven om een inwoner van je gemeente gedwongen op te laten nemen in een psychiatrische inrichting. “Het boek gunt mij een blik achter de schermen: hoe is dat voor de patiënt, hoe is het voor de psychiater?”

Misstappen

Kadoke begaat allerlei misstappen. “Zo neemt hij bijvoorbeeld één van zijn patiënten mee naar huis.” Alssema leest voor: “Kadoke weet dat hij alles op het spel zet. Hij is bereid alles te vernietigen. En voor wat? Alsof zijn leven niets anders was dan een voorspel voor deze misstap. Alsof hij alleen maar heeft geleefd om deze tweede zware misstap te begaan. Mens worden is misstappen. Alles wat professioneel is, achter je te laten. De misstappen die Kadoke begaat, roepen afschuw op. Maar door hoe Grunberg erover schrijft, ga je nadenken over wat er in zo’n hoofd omgaat. Je krijgt steeds die diepere laag. Je begrijpt waarom iemand zoiets doet zonder het goed te keuren. Dat vind ik mooi.”

Lekker

Dit interview was voor Alssema een mooie aanleiding om ‘Moedervlekken’ te herlezen: ”Mijn verloofde zei: ‘Jij leest toch nooit doordeweeks? En nou zit je een avond met een boek in je handen.’ Ik vond het nog lekker ook.”

De burgemeester vindt ‘Moedervlekken’ een echte aanrader: “Het neemt je mee in een andere wereld. Het is een boek om je gedachten te verzetten en ook om je na te laten denken over wat er in de huidige wereld gebeurt.”

Lezen vindt hij superbelangrijk. “Voor kinderen om hun brein te ontwikkelen en als je ouder bent om het scherp te houden. Naast ontspanning verrijken mooie verhalen je. En ze leren je je eigen gedachten te ordenen.”

Alssema heeft de hele stapel van Grunberg nog niet gelezen. “Helaas,” zegt hij. Van de andere kant: zp heeft onze burgemeester nog een aantal mooie boeken om zich op te verheugen...