Elk jaar wordt door de organisaties Sovon Vogelonderzoek Nederland en Vogelbescherming aan het einde van het jaar een vogel van het daarop volgende jaar gekozen. Dit doen zij vooral om die vogelsoort wat extra aandacht te geven. 2024 wordt het Jaar van de Huismus. Waarom deze vogel, want het is nog steeds één van de talrijkste vogels van ons land. Elk jaar bij de tuinvogeltelling staat de huismus fier op plek een! Toch is er wat aan de hand met de huismus als meest typische stadsvogel. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de huismus sinds 1980 met 60% is afgenomen in ons land, maar niet alleen in ons land ook in de landen om ons heen zien we dezelfde daling. Vandaar met recht meer aandacht voor deze koddige vogels.
Huismus
Eerst nog even wat feitjes over de huismus. Deze vogel hoort thuis bij de familie van zangvogels en is maximaal 16,5 cm groot. Op het menu van deze vrolijke vogel staan zaden en insecten. Naast het vliegen bewegen ze zich op een enigszins koddige manier voort, want ze lopen niet gewoon maar gaan hippend door het leven. In principe kun je ze het hele jaar zien, want huismussen zijn standvogels en geen trekvogels. Nee huismussen, de naam zegt het al, zijn vogels, die graag in de buurt van huizen zijn. En niet zo maar bij huizen, nee ze opereren meestal in groepjes en dan het liefst in rommelige menselijke omgevingen of rommelige tuinen. Hoe rommeliger hoe zekerder je huismussen kunt tegenkomen. Er leven naar schatting 500 miljoen huismussen over de hele wereld en ook naar schatting zo’n 1 miljoen broedparen in ons land.
Afname dankzij diverse oorzaken
Als er zoveel broedparen zijn waarom dan toch aandacht voor deze mooie vogel? Dat komt omdat in de grote steden veel huismussen verdwenen zijn en vooral door afname van het groen. Dat betekent dat er voor de huismus steeds minder beschikbaar voedsel te vinden is. Maar er speelt meer, want ook in het agrarisch gebied verandert er heel veel. Daar neemt onder andere de rommeligheid ook steeds meer af en worden die gebieden saaie grootschalige groene biljartlakenachtige grasvelden of gigantisch grote maisakkers. Ook de toename van allerlei bestrijdingsmiddelen, en dan vooral pesticiden, neemt hand over hand toe. Er zijn dus heel veel factoren die een rol hebben in de achteruitgang. Daarom dus het Jaar van de Huismus en het mooie is, iedereen kan meedoen. Het gaat in 2024 erom om zoveel mogelijk de kennis over de huismus te vergroten, want hoe meer we weten over de huismus, hoe meer we deze vrolijke vogels kunnen beschermen. Houd dan ook in 2024 de websites van SOVON en Vogelbescherming in de gaten en doe mee!
Dominomus
Ken je ’ m nog de huismus, die in 2005 heel Nederland in de ban hield? Haar naam was dominomus. Op 14 november vloog een vrouwtjeshuismus in Leeuwarden het Frisian Expo Centre binnen en daar stonden toen 3,5 miljoen dominosteentjes klaar voor de recordpoging op 18 november. De dominomus had de recordpoging al verminderd met 23.000 steentjes, die dankzij deze vrolijke fladderaar waren gekanteld. Er dreigden meer steentjes om te gaan en dus besloot men, na diverse pogingen de dominomus te vangen, uiteindelijk het diertje dood te schieten. Heel Nederland stond toen op z’n kop en de schutter werd uiteindelijk ook beboet. De dominomus is na haar dood opgezet en bevindt zich in de collectie van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam.