De afgelopen dagen was ik regelmatig te vinden op een van de favoriete heidegebieden van ons zo mooie Brabant. De gewone struikhei staat er dan ook prachtig bij, maar daar wil ik het dit keer niet over hebben. Naast het genieten van de bloei en de weidsheid van die heidevelden, stoor ik me in behoorlijke mate aan het onbeschofte gedrag van lieden, die mondstukken van filtersigaretten en peuken achteloos weggooien. Regelmatig loop ik mijn ZAP (ZwerfAfvalPakker)-rondje in de natuur en het merendeel wat dan in mijn plastic zak terechtkomt zijn mondstukken van filtersigaretten en losse peuken. Als ik mijn zwerfafvalzak inlever, dan stinkt die helemaal naar al die zooi en heb ik even een zen-moment nodig om mijn kwaadheid kwijt te raken.

Levensgevaarlijke hobby

Je komt deze smerige resten van een toch al levensgevaarlijke hobby vooral tegen op plaatsen waar natuurbeschermers banken of picknicktafels hebben geplaatst. Moeten we nu ook al deze recreatieve meubels weghalen? Naast dat het ongezond en schadelijk voor de mens zelf is, is er natuurlijk ook de vraag: ’Hoe schadelijk zijn dan bijvoorbeeld de mondstukken van de filtersigaretten voor de natuur?’ Sowieso zijn ze zo klein, dat grotere dieren ze bij een hap gras meteen inslikken en dat geeft natuurlijk problemen in hun spijsvertering. Daarnaast remmen ze de plantengroei en verhogen het nicotinegehalte van planten. Een van de onderzoeken wijst uit dat één mondstuk per vierkante meter het nicotinegehalte van planten al kan verhogen tot boven de norm. Bij de bekende plant witte klaver bleek dat deze plant tot 30% trager groeit en minder groot wordt wanneer de bodem waarop de plant groeit vervuild is met die mondstukken.

Een heuse kankerbom

Verder kan je in de diverse onderzoeken lezen wat er in zo’n mondstuk zit. Onder andere zitten er zware metalen in die zo maar in de natuur verspreid raken, maar niet snel uiteen vallen. Als je dan ook nog leest dat er naast de zware metalen plastic in zit, dan schrik je je toch helemaal lam. En dan ben ik nog niet klaar met mijn onheilsverhaal. Mondstukken bevatten tevens een giftige cocktail van duizenden chemische stoffen. En moet je nagaan: 200 van die stoffen zijn toxisch en 70 daarvan kankerverwekkend. Verder zijn die mondstukken allesbehalve biologisch afbreekbaar. Uit onderzoek blijkt dat pas na 10 tot 15 jaar er schijnbaar niets meer van over is. Schijnbaar? Ja, want helaas zit er wel een addertje onder het gras. Het plastic in die mondstukken is niet echt ’vergaan’, maar het is afgebroken tot microplastics. Je kan ze dus niet meer zien, maar ze zweven als minuscule deeltjes rond in de lucht en ook in het water. Hierdoor komen ze onder andere in de magen van vissen en andere waterorganismen terecht. Wanneer dan zulke vissen op ons bord belanden, zijn wij aan de beurt om plastic te eten.

Genieten

Hopelijk tref ik bij mijn volgende ZAP-ronde nauwelijks tot geen mondstukken van filtersigaretten en ook geen peuken meer aan. En kan ik tijdens mijn heidewandelingen nog meer genieten van de zoetgeurende paarse zee en het zoemende geluid van de vele bijen en zweefvliegen.