Hij was al te gast bij het praatprogramma van Jeroen Pauw, heeft goede contacten met minister Hugo de Jonge en werd in 2020 genomineerd voor de titel ’Brabander van het jaar’. En dat allemaal voor zijn fantastische vrijwilligerswerk rondom het thema eenzaamheid. Jan van de Velden (74) doet dit alles met liefde en plezier, maar vindt eigenlijk dat zijn werk overbodig zou moeten zijn. “Het zou vanzelfsprekend moeten zijn dat mensen naar elkaar omkijken en elkaar helpen. Dan zou er veel minder eenzaamheid zijn.”

Door Dianne Huijskens

Al van jongs af aan heeft Jan het in zich om mensen te helpen. Hij kreeg het mee van zijn vader die ook altijd vrijwilligerswerk deed. Als 7-jarig jongetje in Ulvenhout maakte hij in de winter al altijd de stoep sneeuwvrij van een Indische dame die met haar dochter een eindje verderop in de straat woonde. Als jongvolwassene werkte hij jarenlang mee aan het organiseren van de Spasti Fietsdag Ulvenhout.

Op zijn 24e verhuisde Jan naar Rijen. Bij de voetbal was hij zes jaar lang voorzitter van de jeugdafdeling. Als wielerfanaat was hij jarenlang betrokken bij de organisatie van de Wielerronde van de Leren Zool. Ook bij de komende editie kan men daar weer op Jans hulp rekenen. En dan was er nog de Rijense Carnavals Stichting, waar Jan 6 jaar lang voorzitter van was, alles mee organiseerde en allerlei hand- en spandiensten verrichtte. “Ik ben iemand die snel zegt: ‘als ik ergens mee kan helpen, geef maar een gil’. Nou en dan weten mensen je zo te vinden!”, lacht Jan. Sinds een jaar is Jan ook voorzitter van Dagbesteding Abel.

Eenzaamheid achter de voordeur

Jans werkzame leven speelde zich af bij PostNL. Niet als gewone postbode, maar als bezorger van waardevolle pakketten en documenten zoals paspoorten. Toen PostNL met een nieuwe klant in zee ging en Jan medische toebehoren bij mensen thuis ging bezorgen, kwam hij erachter hoeveel eenzaamheid er achter een voordeur schuil kan gaan. “Soms vroegen mensen mij of ik binnen wilde komen en de spullen uit wilde pakken om op de goede plek te zetten. Ik dronk dan een kopje koffie mee en maakte een praatje. Ik nam soms ook de lege doos weer mee terug. Dat soort kleine dingen werden zo gewaardeerd. Ik kreeg zelfs een keer 50 cent van een mevrouw als bedankje. Ik was vaak de enige die ze op zo’n dag spraken.”

Koppelaar

Jan herinnert zich nog goed het verhaal van een weduwe die hem maande voorzichtig te zijn op de terugweg bij een bepaalde rotonde. “We hadden toen samen al een bakkie gedronken en bij mijn vertrek zei ze plotseling dat haar zoon en zijn vriendin daar bij een motorongeluk om het leven waren gekomen. Zo heftig. Ik voelde gewoon hoe eenzaam zij was en hoe ze worstelde met haar verdriet. Ik heb toen bij een buurvrouw aangebeld en gepolst of die niet eens af en toe met haar een kopje koffie wilde drinken. De eerste keer ben ik daarbij geweest en ik heb ze eigenlijk aan elkaar gekoppeld. Ik hoop zo dat het haar goed heeft gedaan.”

Opstaan tegen eenzaamheid

Bij PostNL stonden ze open voor het goede werk dat Jan deed. Hij werd uitgenodigd over zijn ervaringen te spreken tijdens het ondertekenen van het convenant ’Eén tegen Eenzaamheid’ in Rotterdam. Daar ontmoette hij ook Hugo de Jonge, die destijds minister van Volksgezondheid was. “Ik had meteen een klik met hem, echt geweldig. Ik kreeg zelfs een kerstkaart van hem. En toen ik ziek was stuurde hij me een persoonlijke brief. Het zit hem vaak in kleine dingen, waarmee we een ander blij kunnen maken.”

Jan werd even landelijk bekend door zijn optreden bij Pauw en had wekelijks contact met de ambtenaren van het Ministerie van Volksgezondheid. Maar hij wilde ook graag iets doen voor eenzame mensen in Rijen. Hij zocht contact met VIPvoorElkaar en de plaatselijke huisartsenpraktijk, met de vraag of hij mensen kon benaderen die alleen waren. Om hen persoonlijk uit te nodigen voor een uitgebreide Brabantse koffietafel in De Boodschap. Samen met vrijwilliger Jack Bastiaanse bracht hij allerlei huisbezoeken. “We wilden de drempel zo laag mogelijk maken. Dus van tevoren alles goed uitleggen en alle obstakels, zoals vervoer ernaartoe, weghalen.” Hij herinnert zich nog de reactie van een mevrouw “Ik wou dat die 4 weken alvast om waren, ik kijk er zo naar uit!” Die eerste koffietafel in 2020 werd een groot succes en kwam uitgebreid in het nieuws. De dag erna ging Nederland op slot door de corona lockdown.

Druk bezochte KomErbij lunch

Drie jaar later is de maandelijkse KomErbij lunch van VIPvoorelkaar niet meer weg te denken. Jan is daarbij een actieve vrijwilliger, altijd op zoek naar partijen die willen sponsoren. “Bij de Paaslunch afgelopen maand, hadden we maar liefst 104 bezoekers! Het doet mij dan zo goed als ik de blijdschap van de mensen zie en de dankbaarheid. We hadden genoeg sponsorgeld opgehaald om iedereen na afloop nog een bosje bloemen mee te geven. Mensen waren daar zó blij mee!”

Jan spendeert heel wat tijd aan al zijn vrijwilligerswerk. Zijn vrouw Jeanne voelt zich soms wel een beetje tekort gedaan hierdoor, zegt hij lachend. “En daar heeft ze eigenlijk wel gelijk in. Maar weet je wat bij mij ook meespeelt? Misschien kom ik zelf later ook wel in een situatie waarin ik alleen achterblijf. En dan ben ik ook blij als ik geholpen word. Ik vind oprecht dat mensen meer naar elkaar moeten gaan omkijken en elkaar moeten helpen. Ik word zo treurig als ik lees dat iemand 14 dagen dood op bed heeft gelegen, voordat hij werd gevonden. Dan is er dus helemaal geen contact met mensen in de straat. Hou elkaar toch beter in de gaten en help elkaar in die korte tijd dat we hier op aarde zijn!”

Met dank aan Heidi’s Bloemerij voor het mogelijk maken van het bloemetje.